Gabriela Muskała
Fot. Marta Ankiersztejn / Archiwum Artystyczne Teatru Narodowego
Aktorka teatralna i filmowa, dramatopisarka. W zespole Teatru Narodowego od 2019 roku. Absolwentka Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej im. Leona Schillera w Łodzi (1994). Aktorka scen łódzkich – Teatru Powszechnego (1993–1997) i Teatru im. Stefana Jaracza (1997–2019), w latach 2005–2007 w zespole Teatru Dramatycznego w Warszawie.
Współpracowała z Teatrem Muzycznym w Łodzi, scenami warszawskimi – Teatrem Narodowym, Teatrem Kwadrat, OCH-Teatrem oraz z krakowskim Teatrem Ludowym, a także Teatrem Telewizji Polskiej i Teatrem Polskiego Radia.
Jest autorką (razem z siostrą Moniką Muskałą; pod wspólnym pseudonimem Amanita Muskaria) dramatów: Podróż do Buenos Aires (prapremiera w Teatrze im. Jaracza w Łodzi, reż. Marian Półtoranos, 2001), Daily Soup (prapremiera w Teatrze Narodowym, reż. Małgorzata Bogajewska, 2007; transmisja w Teatrze Telewizji, 2012), Cicha noc (prapremiera w Teatrze Telewizji, reż. Paweł Paszta, 2017), Tożsamość Wila (prapremiera w Teatrze Ludowym w Krakowie, reż. Gabriela Muskała, 2017). Jest także autorką scenariusza do filmu fabularnego Fuga Agnieszki Smoczyńskiej (2018).
Laureatka nagród za monodramy w reżyserii Mariana Półtoranosa przygotowane w Teatrze KO-KU w Kłodzku. Za monodram Lalki, ciche moje siostry Bardijewskiego otrzymała Nagrodę Ministerstwa Kultury i Sztuki na 17. Ogólnopolskich Spotkaniach Amatorskich Teatrów Jednego Aktora w Zgorzelcu (1988) oraz Nagrodę Dziennikarzy na 12. Wrocławskich Spotkaniach Teatrów Jednego Aktora (1988). Została uhonorowana za monodram Pani dobra wg Bernharda: I nagrodą na 19. Ogólnopolskich Spotkaniach Amatorskich Teatrów Jednego Aktora w Zgorzelcu (1990), nagrodą jury, nagrodą Doroty Stalińskiej „Uwaga talent!” oraz nagrodą Wandy Ziembickiej i Wojciecha J. Hasa na 14. Wrocławskich Spotkaniach Jednego Aktora (1990), a także wyróżnieniem, stypendium i Nagrodą Prasy na 26. Ogólnopolskim Festiwalu Teatrów Jednego Aktora w Toruniu (1992).
Otrzymała nagrodę łódzkich krytyków za najlepszy debiut teatralny, rolę tytułową w Ani z Zielonego Wzgórza Montgomery w reżyserii Macieja Korwina w Teatrze im. Jaracza w Łodzi (1993) oraz I Nagrodę w konkursie 16. Przeglądu Piosenki Aktorskiej we Wrocławiu (1995). Jest laureatką Złotej Maski, nagrody łódzkich recenzentów za role Uczennicy w Lekcji Ionesco przygotowanej przez Michała Pawlickiego w Teatrze Powszechnym oraz Dorotki w Czarodzieju z Oz Bauma w reżyserii Dariusza Miłkowskiego w Teatrze Muzycznym (1995), a także laureatką nagrody dla najlepszej aktorki za rolę Agnes w spektaklu Agnes od Boga Pielmeiera w reżyserii Mariusza Grzegorzka w Teatrze im. Jaracza w Łodzi na 6. Międzynarodowym Festiwalu Teatralnym „Zderzenie” w Kłodzku (1996). Została wybrana najpopularniejszą aktorką Teatru im. Jaracza w Łodzi w plebiscycie ogłaszanym przez „Dziennik Łódzki” i Radio Manhattan (1999).
Wielokrotnie nagrodzona za rolę Walerki w monodramie Podróż do Buenos Aires Muskarii w reżyserii Mariana Półtoranosa w Teatrze im. Jaracza w Łodzi: nagrodą aktorską na 42. Kaliskich Spotkaniach Teatralnych (2002), Grand Prix oraz Nagrodą wrocławskiej rozgłośni Polskiego Radia na 36. Spotkaniach Teatrów Jednego Aktora we Wrocławiu (2002), nagrodą na 1. Festiwalu Prapremier w Bydgoszczy (2002), nagrodą w 8. Ogólnopolskim Konkursie na Wystawienie Polskiej Sztuki Współczesnej w Warszawie (2002), I nagrodą na 7. Międzynarodowym Festiwalu Monodramów „Thespis” w Kilonii (2010), I nagrodą podczas The Third International One Actor Theatre Festival "MonoBaltija" w Kownie (2012).
Otrzymała także nagrody za rolę Olgi w przedstawieniu Merylin Mongoł Kolady w reżyserii Barbary Sass w łódzkim Teatrze im. Jaracza: łódzką Złotą Maskę (2003), wyróżnienie na 43. Kaliskich Spotkaniach Teatralnych (2003) i Srebrny Pierścień, nagrodę dyrektora Wydziału Kultury Urzędu Miasta Łodzi dla najlepszego aktora łódzkich scen (2003).
Została wyróżniona „Kryształową Łódką”, nagrodą dla najlepszej aktorki łódzkich scen przyznaną przez młodzież uczestniczącą w 30. edycji konkursu na recenzję szkolną organizowanego przez Towarzystwo Przyjaciół Łodzi (2003).
Została uhonorowana nagrodą za rolę Żony w Koronacji Modzelewskiego w reżyserii Łukasza Kosa w Teatrze Narodowym na 4. Festiwalu Dramaturgii Współczesnej „Rzeczywistość przedstawiona” w Zabrzu (2004) oraz nagrodą publiczności dla najlepszej aktorki za rolę Marii w Samobójcy Erdmana w realizacji Marka Fiedora w warszawskim Teatrze Dramatycznym na 11. Ogólnopolskim Festiwalu Sztuk Przyjemnych i Nieprzyjemnych w Łodzi (2005).
Jest laureatką nagród za kolejne role stworzone w Teatrze im. Jaracza w Łodzi. Za rolę Virginii w spektaklu Posprzątane Ruhl w reżyserii Mariusza Grzegorzka otrzymała łódzką Złotą Maskę (2012) oraz nagrodę przyznaną przez Jury Młodych na 12. Ogólnopolskim Festiwalu Dramaturgii Współczesnej „Rzeczywistość przedstawiona” w Zabrzu (2012). Za rolę Żony w Ich czworo Zapolskiej, spektaklu przygotowanym przez Małgorzatę Bogajewską została wyróżniona nagrodą w dziedzinie aktorstwa w 1. Konkursie na Inscenizację Dawnych Dzieł Literatury Polskiej „Klasyka Żywa” w Warszawie (2015), Złotym Miedziakiem – nagrodą dla najlepszej aktorki na 17. Festiwalu „Oblicza Teatru” – Polkowickie Dni Teatru (2016) oraz łódzką Złotą Maską (2016).
Za rolę Felicji w spektaklu Teatru Narodowego Jak być kochaną Brandysa w reżyserii Leny Frankiewicz otrzymała Różę Gali w kategorii „Teatr” (2019).
Aktorka jest także laureatką nagród marszałka województwa łódzkiego (2002, 2016).
Została uhonorowana nagrodami filmowymi. Otrzymała Nagrodę Polskiego Kina Niezależnego im. Jana Machulskiego dla najlepszej aktorki za rolę Basi w krótkometrażowym filmie Aria diva w reżyserii Agnieszki Smoczyńskiej (2009), nagrodę za drugoplanową rolę kobiecą, rolę Violi Firlej w Wymyku Grzegorza Zglińskiego na 36. Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni (2011) oraz nagrodę za rolę Zosi w filmie Być jak Kazimierz Deyna Anny Wieczur-Bluszcz na 31. Koszalińskim Festiwalu Debiutów Filmowych „Młodzi i Film” (2012). W Międzynarodowym Konkursie Filmów Krótkometrażowych na Festiwalu Filmu i Sztuki „Dwa Brzegi” w Kazimierzu Dolnym otrzymała wyróżnienie aktorskie za rolę Doroty w etiudzie Czarnowidzka Joanny Satanowskiej (2017). Została wyróżniona nagrodą specjalną dla Najlepszej Aktorki za role: Kingi Słowik – Alicji w Fudze Agnieszki Smoczyńskiej oraz Weroniki Porankowskiej w 7 uczuciach Marka Koterskiego na 23. Forum Kina Europejskiego „Cinergia” w Łodzi (2018). Za rolę w 7 uczuciach aktorka otrzymała również „Złotego Szczeniaka” za drugoplanową kreację aktorską na 7. Festiwalu Aktorstwa Filmowego im. Tadeusza Szymkowa we Wrocławiu (2018). Za rolę w Fudze została wyróżniona „Jańciem Wodnikiem” za najlepszą rolę kobiecą na 26. Ogólnopolskim Festiwalu Sztuki Filmowej „Prowincjonalia” we Wrześni (2019). Za scenariusz do Fugi otrzymała Orła – Polską Nagrodę Filmową w kategorii „Odkrycie roku” za najlepszy scenariusz (2019) oraz nagrodę na 16. Nyskim Festiwalu Filmowym (2019).
Odznaczona Medalem „Pro Publico Bono” im. Sabiny Nowickiej (2012) oraz Srebrnym Medalem Zasłużony Kulturze – Gloria Artis (2013).
Role w Teatrze Narodowym:
ŻONA (gościnnie), Koronacja (prapremiera), Marek Modzelewski, reż. Łukasz Kos, 2004
FELICJA (do 31 sierpnia 2019 gościnnie), Jak być kochaną, Kazimierz Brandys, reż. Lena Frankiewicz, 2019
PUŁKOWNIKOWA FITZHUBERT, Piknik pod Wiszącą Skałą. Nowa adaptacja sceniczna powieści Joan Lindsay, reż. Lena Frankiewicz, 2021
ELŻBIETA, Dekalog, Krzysztof Kieślowski i Krzysztof Piesiewicz, reż. Wojciech Faruga, 2022