Siedziba

null

Teatr Narodowy zainaugurował swoją działalność 19 listopada 1765 roku przedstawieniem komedii Natręci Józefa Bielawskiego. Teatr nie miał własnej siedziby. Działał wraz z innymi zespołami w tak zwanej Operalni u zbiegu dzisiejszych ulic Marszałkowskiej i Królewskiej w Warszawie.

Zespół występował w Operalni tylko przez dwa sezony (1765–1767), jego działalność przerwały wydarzenia w kraju: konfederacja barska i pierwszy zabór. Wznowienie przedstawień było możliwe dopiero w roku 1774, dzięki uchwaleniu monopolu teatralnego. Teatr stracił status teatru nadwornego, jego dalsze burzliwe dzieje związane były z osobami kolejnych antreprenerów i zmianami siedziby.

Przez pewien czas zespół występował w oficynie Pałacu Radziwiłłowskiego (dziś jest tam Pałac Prezydencki) na Krakowskim Przedmieściu.

W 1779 roku otwarto specjalnie dla niego oddzielny gmach przy Placu Krasińskich, w miejscu, gdzie dzisiaj wznosi się budynek Sądu Najwyższego. Tam Teatr Narodowy zyskał pierwszą stałą siedzibę na ponad pół wieku – tego typu stabilność była jednym z czynników rozwoju narodowej sceny, zyskującej prestiż zwłaszcza w okresie kolejnych dyrekcji Wojciecha Bogusławskiego.

Wobec konieczności prowadzenia w budynku przy Placu Krasińskich coraz częstszych remontów, w roku 1825 rozpoczęto na koszt miasta budowę nowej siedziby teatru, zaprojektowanej przez Antonia Corazziego. Miał to być duży, reprezentacyjny gmach, przeznaczony na przedstawienia dramatyczne, muzyczne i baletowe, budowany przy ówczesnym placu Marywilskim (dziś Teatralnym). Kamień węgielny został położony 19 listopada 1825 roku, w sześćdziesiątą rocznicę powstania Teatru Narodowego, w obecności rządu, wszystkich aktorów oraz tłumu publiczności. W 1829 otwarto drugą scenę Narodowego w sali widowiskowej gmachu Towarzystwa Dobroczynności przy Krakowskim Przedmieściu (odbudowany po II wojnie światowej stoi do dziś, na jego fasadzie widnieje charakterystyczny napis „Res sacra miser”). Scenę nazwano Teatrem Rozmaitości.

Niestety, budowa głównego gmachu posuwała się powoli, w 1827 roku zostały ukończone zaledwie fundamenty. Po wybuchu powstania listopadowego budynek posłużył za magazyn zbożowy, a następnie został zajęty przez wojska rosyjskie. Po upadku powstania na frontonie nie mogło pojawić się słowo "Narodowy", władze rosyjskie zdecydowały o nadaniu nowej nazwy: Teatr Wielki. Okazały gmach wyposażony był w cztery kondygnacje lóż, galerie z paradyzem oraz parter z krzesłami. Teatr Wielki otwarto Cyrulikiem sewilskim, 24 lutego 1833 roku.  

Występujące w Teatrze Wielkim zespoły Opery, Baletu, Dramatu, Operetki i Farsy rozrosły się w olbrzymi koncern (o nazwie Teatry Warszawskie, a następnie Warszawskie Teatry Rządowe), który aż do 1915 roku był zarządzany przez carskich urzęników.

Od 1833 roku w Salach Redutowych Teatru Wielkiego zorganizowano drugie Rozmaitości. Po trzech latach Rozmaitości otrzymały swoją kolejną, już ostateczną siedzibę, w zachodnim skrzydle Teatru Wielkiego, z głównym wejściem od ulicy Wierzbowej. Choć repertuar dramatyczny wystawiano na obu scenach, zespół dramatu najmocniej związał się z tą salą calego „teatrowiska”. Teatr Narodowy zajmuje tę siedzibę po dziś dzień.

W Rozmaitościach widownia początkowo liczyła 1000 miejsc. Teatr był ciasny, słabo wentylowany. Pierwszy pożar wybuchł tu w 1883, na szczęście, w momencie gdy teatr nie pracował. Odbudowa trwała niewiele ponad pół roku. Poszerzono korytarze i wejście główne umieszczono od strony Placu.

Kolejny pożar w Rozmaitościach przydarzył się 2 listopada 1919 roku, w niespełna rok po odzyskaniu przez Polskę niepodległości i symbolicznie zakończył epokę Teatrów Rządowych. Zespół przez parę lat grał w drewnianym budynku Teatru Letniego w Ogrodzie Saskim.  W Salach Redutowych z kolei zaczęła działać reformatorska Reduta, która pod kierunkiem Juliusza Osterwy realizowała polski repertuar i kształciła w nowatorski sposób zespół teatru. Rownolegle trwała odbudowa dawnych Rozmaitości. Po pięciu latach gmach otwarto 3 października 1924 roku już jako Teatr Narodowy. Nie był on jednak teatrem państwowym. Prowadzony był przez władze miejskie; kiedy zaś ten mecenat załamał się w wyniku kryzysu gospodarczego, po okresie perypetii scena weszła w latach trzydziestych w skład kolejnego koncernu – Towarzystwa Krzewienia Kultury Teatralnej, działającego w systemie partnerstwa publiczno-prywatnego.

null

W 1928 roku w Salach Redutowych Teatru Wielkiego utworzono kameralną scenę Narodowego, którą nazwano Teatrem Nowym. W takim kształcie Narodowy przetrwał aż do wybuchu II wojny swiatowej.

Teatr spłonął częściowo podczas bombardowań we wrześniu 1939 roku, doszczętnie zaś – w czasie planowej akcji burzenia Warszawy, przeprowadzonej przez nazistów po upadku Powstania Warszawskiego jesienią 1944 roku. Po wojnie Teatr Narodowy odbudowano stosunkowo szybko siłami wojska. Pierwsza powojenna premiera miala miejsce 13 grudnia 1949 roku.

Kilka dekad później, w marcu 1985 roku, na skutek zwarcia w instalacji elektrycznej Teatr Narodowy spalił się już po raz piąty w swej historii. Tym razem, wobec głębokiego wyniszczenia gospodarczego w czasie stanu wojennego, odbudowa teatru trwała długie jedenaście lat. Przez część tego okresu teatr korzystał z tymczasowej siedziby Teatru na Woli. Po transformacji ustrojowej w 1989 roku jego zespół rozwiązano, całość przybrała zaś kształt Instytutu Teatru Narodowego, który z jednej strony prowadził prace związane z rekonstrukcją swej siedziby, z drugiej zaś – produkował spektakle i organizował występy grup obcych na ocalałej scenie Teatru Małego.

Odrodzenie Teatru nastapilo 19 listopada 1997 roku kiedy Narodowy wznowił działalność w swojej siedzibie uroczystą premierą Nocy listopadowej Wyspiańskiego w reżyserii Jerzego Grzegorzewskiego, nowego dyrektora artystycznego.

W trakcie odbudowy, budynek w prawym skrzydle „teatrowiska” uzupełniono nowo wzniesionym gmachem po przeciwnej stronie ulicy Wierzbowej, gdzie znalazły się warsztaty oraz mała scena teatru - tzw. scena przy Wierzbowej. Na potrzeby nowo powstających sztuk adaptowano rzadko używane studio nagrań orkiestrowych otwierając w budynku przy Wierzbowej nową scenę Studio. Razem z Teatrem Małym, gdzie wciąż toczyła się działalność impresaryjna, Teatr Narodowy miał odtąd dla swoich premier i przedstawień cztery sceny. 

W 2009 roku Narodowy stracił scenę Teatru Małego. Nowy właściciel jego siedziby, chcąc ją zburzyć, wymówił dzierżawę sali teatralnej w podziemiach budynku. W ten sposób, po trzydziestu sześciu latach, przestała istnieć zasłużona scena; jej pożegnaniem stało się przedstawienie Chłopców z Placu Broni według Ferenca Molnára w reż.Michała Zadary.

Obecnie, po 250 latach od utworzenia Teatru Narodowego, Teatr rezyduje w swojej historycznej siedzibie przy Placu Teatralnym, dysponując w sumie trzema scenami: salą Bogusławskiego, sceną przy Wierzbowej i sceną Studio.

Odbudowany po pożarze w roku 1985 stary budynek Teatru Narodowego zajmuje plac o wymiarach 75 x 60 metrów, czyli tyle samo, co przed pożarem. Kubatura budynku wynosi blisko 90 tys. metrów sześciennych, a powierzchnia użytkowa ponad 16 tys. metrów kwadratowych. W odbudowanym budynku znajdują się m.in. pomieszczenia administracyjno-dyrekcyjne, pracownie produkcji kostiumów, magazyny kostiumów, sale prób i przede wszystkim sala im. Wojciecha Bogusławskiego.

Nowy, zbudowany w trakcie odbudowy po pożarze, budynek techniczny po drugiej stronie ulicy Wierzbowej jest w kształcie nieregularnego czworoboku, ma kubaturę blisko 73 tys. metrów sześciennych i powierzchnię użytkową ponad 13 tys, metrów kwadratowych. Oba budynki stary i nowy łączy podziemne przejście ( tunel ) pod ulicą Wierzbową, służące jako droga do transportu dekoracji.

W nowym budynku znajdują się pozostałe dwie sceny Teatru Narodowego: scena przy Wierzbowej im. Jerzego Grzegorzewskiego i scena Studio a także mieszczą tu się m. in. magazyny dekoracji i rekwizytów, pracownie produkcji dekoracji, pokoje gościnne dla aktorów i całe zaplecze techniczno-eksploatacyjne Teatru, tj. centrala telewizji wewnętrznej i zewnętrznej, światłowodowa centrala telefoniczna, centrala informatyczna, centrala kontroli wejść, zautomatyzowane centrale systemu wentylacji i klimatyzacji sterowane i programowane komputerowo (sceny i widownie Teatru są klimatyzowane).

W trakcie odbudowy zrobiono wszystko by w przyszłości uniknąć ryzyka pożaru. Budynki Teatru i podziemne przejście chronione są przez nowoczesny zmodernizowany system wykrywania i sygnalizacji pożaru, sterujący zespołami urządzeń przeciwpożarowych w tym m. in. instalacje zraszające, instalacje tryskaczowe, urządzenia wentylacji i oddymiania.  System jest całodobowo monitorowany przez Zakładową Służbę Ratowniczą pełniącą ochronę przeciwpożarową zarówno w Teatrze Narodowym jak i w Teatrze Wielkim – Operze Narodowej.

  • Repertuar lutowy

    Premiera familijnego przedstawienia Piekło – Niebo Marii Wojtyszko w reżyserii Jakuba Krofty. Wśród lutowych tytułów: Król Lear Shakespeare’a i Inne rozkosze Pilcha. 

  • Odwołane spektakle w dniu 3 stycznia

    Uprzejmie zawiadamiamy, że w związku z uroczystościami rządowymi w Teatrze Wielkim – Operze Narodowej spektakle Alicji Kraina Czarów oraz Twórcy obrazów w dniu 3 stycznia zostały odwołane. 

  • Repertuar styczniowy

    Wśród wielu styczniowych tytułów: Faust Goethego, Jak być kochaną wg Brandysa oraz Czekając na Godota Becketta. 




  • Repertuar grudniowy

    Premiera Innych rozkoszy Pilcha w reżyserii Jacka Głomba. Wśród wielu propozycji – Kordian Słowackiego i Opowieści Lasku Wiedeńskiego von Horvátha.

  • WIECZÓR TRZECH KRÓLI – pożegnanie z tytułem

    Intrygi, gry pozorów, wiele odmian miłości. 14 i 15 grudnia zapraszamy na ostatnie przedstawienia Wieczoru Trzech Króli Shakespeare’a w reżyserii Piotra Cieplaka. 

  • TEATR DLA SENIORÓW I STUDENTÓW

    Bilety w cenie od 30 do 50 zł – wiele propozycji w repertuarach od grudnia do lutego. Na jeden dokument uprawniający do zniżki przysługują dwa bilety w cenach promocyjnych.

  • Vouchery do Teatru Narodowego

    Długoterminowe vouchery do Teatru Narodowego to doskonały świąteczny podarunek. Są dostępne online oraz w kasach Teatru. 

  • Księgarnia internetowa Teatru Narodowego

    Zapraszamy na świąteczne zakupy. W ofercie publikacje poświęcone dziejom teatru i jego twórcom oraz plakaty. Wiele propozycji wydawniczych w bardzo atrakcyjnych cenach!

  • Ekscesy i ból istnienia | premiera INNYCH ROZKOSZY

    Nieugaszone pożądania, ekscesy, ekstrawagancje i dopadający nas, od czasu do czasu, bólu istnienia. Mistrzowska proza Pilcha w scenicznej interpretacji Jacka Głomba.

  • Prowokacja z przytupem. Rozmowa z Jackiem Głombem

    Jacek Głomb inscenizuje Inne rozkosze Jerzego Pilcha. „Ten tekst jest niepoprawny politycznie – mówi reżyser – nie ma w nim żadnej poprawności, jest za to prowokacja z przytupem”. 

  • Jan Englert – 60 lat na scenie!

    Jubilatowi życzymy kolejnych wspaniałych artystycznych wyzwań i nieustającej wiary w teatr! Zachęcamy do obejrzenia materiału wideo.

     

  • Andrzej Łapicki – wspomnienie w stulecie urodzin aktora

    11 listopada wspominamy Andrzeja Łapickiego, legendarnego aktora Teatru Narodowego, rektora warszawskiej Akademii Teatralnej i prezesa ZASP-u, w stulecie jego urodzin.  

  • Rozmowa z Julią Holewińską i Wojciechem Farugą

    Przed premierą Fausta: „Ten dramat boleśnie nakłuwa ludzką kondycję” – mówi reżyser, Wojciech Faruga. „Opowiadamy o przemocy i rozpadzie świata” – podkreśla Julia Holewińska, dramaturżka. 

  • Współczesna odyseja | premiera FAUSTA

    Indywidualne doświadczanie świata, podróż przez historię współczesną i archiwa naszej pamięci – Faust Goethego w reżyserii Wojciecha Farugi i dramaturgii Julii Holewińskiej.

  • Anna Seniuk – 60 lat na scenie!

    Świętujemy 60-lecie debiutu Anny Seniuk! Zachęcamy do obejrzenia materiału wideo, który przygotowaliśmy z okazji jubileuszu wspaniałej artystki.

  • Premiery sezonu 2024/2025

    Światowa klasyka i polska współczesność! Sezon 2024/2025 w Teatrze Narodowym oprze się na tych dwóch przeciwległych filarach. 

  • Mariusz Benoit z Nagrodą im. Aleksandra Zelwerowicza!

    Mariusz Benoit został uhonorwany Nagrodą im. Aleksandra Zelwerowicza za rolę Estragona w Czekając na Godota w reżyserii Piotra Cieplaka. Serdecznie gratulujemy!

  • Maryla Zielińska z Nagrodą Komitetu Nauk o Sztuce PAN

    Maryla Zielińska za książkę To. Biografia Jerzego Grzegorzewskiego otrzymała Nagrodę Komitetu Nauk o Sztuce PAN. Autorce składamy serdeczne gratulacje! 

  • PCHŁA SZACHRAJKA – 250 spektakl!

    Pchła Szachrajka będzie łobuzować na scenie po raz 250! 1 grudnia 2024 zagramy jubileuszowy spektakl na podstawie utworu Jana Brzechwy w reżyserii Anny Seniuk.

  • Piotr Cieplak z Nagrodą im. Cypriana Kamila Norwida

    Piotr Cieplak za reżyserię Czekając na Godota został uhonorowany Nagrodą im. Cypriana Kamila Norwida. Serdecznie gratulujemy!

  • Teatr Narodowy w ankiecie miesięcznika TEATR

    W podsumowaniu miesięcznika „Teatr” Najlepszy, najlepsza, najlepsi w sezonie 2023/2024 zostały wymienione spektakle oraz twórczynie i twórcy Teatru Narodowego.

  • FEBLIK – recenzje po premierze

    Przedstawiamy opinie recenzentów i teatralnych blogerów o spektaklu Feblik Małgorzaty Maciejewskiej w reżyserii Leny Frankiewicz.

  • Czas ekstremalny | premiera FEBLIKA

    Rzeczywistość realna i magiczna zarazem, dojrzewanie w dusznej wspólnocie, pojemny świat metafory. Feblik – premiera odbyła się 14 czerwca.

  • Widzieć jaśniej. Rozmowa z Leną Frankiewicz

    Reżyserka pracuje nad Feblikiem. „Młodość jest zawsze «bardziej», widzi jaśniej – podkreśla. – Główna bohaterka, dojrzewająca Mania potrafi bezpardonowo obnażyć obłudę świata”.

  • 85. rocznica urodzin Jerzego Grzegorzewskiego

    29 czerwca przypada 85. rocznica urodzin Jerzego Grzegorzewskiego (1939–2005) – wizjonera teatru, reżysera, dyrektora Teatru Narodowego w latach 1997–2003.

  • Adam Hanuszkiewicz – 100. rocznica urodzin

    16 czerwca mija setna rocznica urodzin Adama Hanuszkiewicza (1924–2011) – aktora, reżysera, dyrektora Teatru Narodowego, twórcy legendarnej inscenizacji Balladyny.

  • „KLASA TN. Pierwszy dzwonek” – finał 3. edycji projektu!

    Odbyły się już pokazy wieńczące 3. edycję projektu „KLASA TN. Pierwszy dzwonek” z udziałem uczennic i uczniów Szkoły Podstawowej nr 75 im. Marii Konopnickiej w Warszawie.

    .

  • „KLASA TN. Drugi dzwonek” – finał 3. edycji projektu!

    Za nami finał 3. edycji projektu „KLASA TN. Drugi dzwonek” z udziałem uczennic i uczniów LXIV LO im. Stanisława Ignacego Witkiewicza „Witkacego”.

  • Setna rocznica urodzin Kazimierza Dejmka

    Reżyser, dyrektor Teatru Narodowego, twórca historycznej inscenizacji Dziadów, wybitna osobistość świata teatru – 17 maja 2024 mija setna rocznica urodzin Kazimierza Dejmka. 

  • Maryla Zielińska laureatką Nagrody PTBT!

    Maryla Zielińska laureatką Nagrody Polskiego Towarzystwa Badań Teatralnych za To. Biografię Jerzego Grzegorzewskiego, książkę wydaną przez Teatr Narodowy. Serdecznie gratulujemy! 

  • Trzytomowa publikacja o Jerzym Grzegorzewskim

    Trzytomowa publikacja o Jerzym Grzegorzewskim dostępna w naszej księgani internetowej. Przedstawiamy dźwiekowy zapis spotkania poświęconego wydawnictwu.

  • Jerzy Radziwiłowicz z Nagrodą im. Tadeusza Boya-Żeleńskiego

    Jerzy Radziwiłowicz został uhonorowany Nagrodą im. Tadeusza Boya-Żeleńskiego za kreacje aktorskie na deskach Teatru Narodowego. Serdecznie gratulujemy!

  • Skaliste wybrzeża | premiera GRY SNÓW

    Moralitetowa wędrówka przez życie, rozpoznanie dzisiejszego losu – premiera Gry snów Strindberga w reżyserii Sławomira Narlocha odbyła się 13 kwietnia.

  • PODRÓŻ | rozmowa ze Sławomirem Narlochem

    „Podążając za everymanem, chcemy odnaleźć sensy tej nieprzewidywalnej moralitetowej wędrówki” – mówi Sławomir Narloch, reżyser Gry snów. 

  • KRÓL LEAR – wybór recenzji po premierze

    Jan Englert (Lear, król Brytanii), Dominika Kluźniak (Kordelia / Błazen). Fot. Marta Ankiersztejn / Archiwum Artystyczne Teatru Narodowego

    Recenzenci i teatralni blogerzy dzielą się opiniami po premierze Króla Leara Shakespeare’a w reżyserii Grzegorza Wiśniewskiego.

  • Ewa Wiśniewska – 60 lat na scenie!

    Ewa Wiśniewska obchodzi jubileusz 60-lecia pracy artystycznej. Wybitna aktorka została uhonorowana Złotym Medalem Zasłużony Kulturze – Gloria Artis. Gratulujemy!

  • DUSZYCZKA – wspomnienie

    30 stycznia 2024 minęło 20 lat od premiery Duszyczki Różewicza w reżyserii Jerzego Grzegorzewskiego. Zapraszamy do obejrzenia filmowego zapisu wspomnień!

  • SZTUKA ROZMOWY. Podcast Teatru Narodowego

    Jak buduje się artystyczne relacje? Rozmowy z aktorkami i aktorami Teatru Narodowego. Zapraszamy do słuchania!

  • Recenzje po premierze CZEKAJĄC NA GODOTA

    Recenzenci i teatralni blogerzy dzielą się opiniami o spektaklu Czekając na Godota Samuela Becketta w reżyserii Piotra Cieplaka.

  • Heroizm trwania | premiera CZEKAJĄC NA GODOTA

    Trwanie – uparte i heroiczne. Premiera Czekając na Godota Samuela Becketta w reżyserii Piotra Cieplaka odbyła się 9 grudnia na Scenie Studio. 

  • Rozmowa z Piotrem Cieplakiem

    „Wszystko, co człowiek może zrobić – złorzecząc, przeklinając, wściekając się, to jednak… czekać” – mówi Piotr Cieplak o pracy nad Czekając na Godota Becketta. 

  • PCHŁA SZACHRAJKA – 10 lat od premiery!

    6 grudnia 2023 mija 10 lat od premiery Pchły Szachrajki Jana Brzechwy w reżyserii Anny Seniuk! Zapraszamy do obejrzenia materiału o tym wyjątkowym, łobuzerskim spektaklu.


  • FREDRO. ROK JUBILEUSZOWY – recenzje

    „Niezwykły spektakl, pozornie utrzymany w konwencji próby, stał się zatrzymanym w czasie sądem nad dziełem wybitnego komediopisarza” – recenzje po premierze Fredry w reż. Jana Englerta. 

  • Stawiany na pomnikach i przed sądem

    Fredro. Rok Jubileuszowy w reżyserii Jana Englerta – premiera odbyła się 1 grudnia. W roku 2023 świętowaliśmy 230 rocznicę urodzin komediopisarza.

  • OPOWIEŚCI LASKU WIEDEŃSKIEGO – recenzje

    „Znakomity spektakl”, „cały zespół aktorski gra koncertowo” – przedstawiamy recenzje i opinie krytyków oraz teatralnych blogerów o Opowieściach Lasku Wiedeńskiego.

  • WYKŁADY OTWARTE Teatru Narodowego online (audio)

    Wykłady Teatru Narodowego online dotyczące badań nad twórczością wielkich osobowości polskiej kultury.

  • Spektakle Teatru Narodowego online

    Telewizyjne wersje spektakli dostępne online: Kosmos i Miłość na Krymie w reż. Jerzego Jarockiego, Śluby panieńskie i Udręka życia w reż. Jana Englerta, Daily Soup w reż. Małgorzaty Bogajewskiej.

  • Cykl POECI POLSCY online #kulturabezbarier

    Polska poezja w interpretacji Aktorów Teatru Narodowego – artystyczno-edukacyjny cykl POECI POLSCY #kulturabezbarier.

  • TEATR MÓJ WIDZĘ... – rozmowy z aktorkami i aktorami

    Kinga Ilgner rozmawia z: Anną Seniuk, Małgorzatą Kożuchowską, Gabrielą Muskałą, Janem Englertem, Jerzym Radziwiłowiczem, Marcinem Hycnarem. Partnerem cyklu jest Teatr Narodowy.

  • Cykl AKTORZY/SENIORZY

    AKTORZY/SENIORZY to filmowy cykl Leny Frankiewicz, na który składają się rozmowy o teatrze z seniorkami i seniorami zawodu aktorskiego. Teatr Narodowy jest partnerem projektu.

     

  • Teatr Narodowy w Google Cultural Institute

    Wystawę o burzliwych dziejach Narodowej Sceny można oglądać w sieci! Zapraszamy do odwiedzenia Google Cultural Institute.

Korzystając z serwisu internetowego Teatru Narodowego, akceptujesz zasady Polityki prywatności oraz wyrażasz zgodę na używanie plików cookies. Plik cookie możesz zablokować za pomocą opcji dostępnych w przeglądarce internetowej. Aby dowiedzieć się więcej na temat cookies, kliknij tutaj.

Poniżej możesz dostosować ustawienia dotyczące plików cookies:

  Zezwól na przechowywanie danych reklamowych.

  Zezwól na przechowywanie danych użytkownika.

  Zezwól na personalizację reklam.

  Zezwól na przechowywanie danych analitycznych.