Aktualności

Mordercza przyjemność. Rozmowa z Grzegorzem Małeckim o „Tchnieniu”

Grzegorz Małecki pracuje nad Tchnieniem Duncana Macmillana. Premiera już 8 września na Scenie Studio.
„Zarówno w teatrze jak i w filmie najbardziej pociąga mnie opowieść o człowieku – mówi reżyser. – Przez półtorej godziny aktorzy będą musieli zająć widza sobą… i tylko sobą. To  fenomenalne wyzwanie – i dla reżysera, i dla aktorów. Praca mordercza, ale strasznie przyjemna”.

Tchnienie to będzie Twój reżyserski debiut na zawodowej scenie. W 2015 roku przygotowałeś spektakl w Akademii Teatralnej – Midsummer. Play with Songs, sztukę napisaną przez duet David Greig i Gordon McIntyre. Czy czerpiesz z tamtych doświadczeń?

Cała przyjemność w teatrze, zarówno w pracy reżysera jak i w pracy aktora, polega na tym, żeby za każdym razem tworzyć zupełnie od nowa. Mogę tutaj powiedzieć o swoich doświadczeniach aktorskich: rolę, którą dostaję, staram się traktować jako zupełnie nowe wyzwanie… do tego stopnia, że nieomalże zapominam, czego uczyłem się w szkole teatralnej; zapominam też o wszystkich poprzednich rolach. Co więcej, nie oglądam wcześniejszych realizacji dramatu. Kiedy teraz pracowaliśmy nad Ślubem Gombrowicza [w przedstawieniu Eimuntasa Nekrošiusa, którego premiera odbyła się w czerwcu 2018 w Teatrze Narodowym, Grzegorz Małecki gra Pijaka] nie przypominałem sobie spektakli Grzegorzewskiego i Jarockiego. Wydaje mi się, że na tym polega ta zabawa. A więc – nie, nie czerpałem z tamtych doświadczeń.

Skąd pomysł na reżyserowanie? Dlaczego Macmillan?

Reżyseria jest moim niezrealizowanym marzeniem, jeszcze z czasów licealnych. Zdając do Akademii Teatralnej na Wydział Aktorski, traktowałem te studia jako pewien etap do tego, żeby zająć się reżyserią. Wtedy to się nie udało, na czwartym roku Jerzy Grzegorzewski zaproponował mi etat w Teatrze Narodowym, gdzie pracuję do dzisiaj na dość wysokich obrotach. Teraz przygotowuję premierę Tchnienia. Rzecz jest trochę dziełem przypadku – moja przyjaciółka, tłumaczka Anna Gujska obejrzała tę sztukę w Londynie, przełożyła ją, przesłała mi, a ja się po prostu w tym tekście zakochałem. Pierwsza myśl była taka, że chciałbym w tym dramacie zagrać. Ale chyba jestem na to zadanie jednak za stary… (śmiech)

Bo Macmillan opowiada o dwójce młodych, wchodzących w życie ludzi, których łączy miłość. Jaka?

Ta miłość niczym szczególnym się nie wyróżnia. Równie dobrze mogłaby „wydarzyć się” sto lat temu jak i za sto lat. Temat miłości jest tak uniwersalny, ponadczasowy… Natomiast ujął mnie sposób napisania tej sztuki. Przyglądamy się dwójce bohaterów i ich uczuciu, wzlotom, upadkom, rozstaniom, powrotom, różnym przygodom, które towarzyszą im na przestrzeni właściwie całego życia. Wydaje mi się, że to jest fantastyczny materiał aktorski, mieniący się wieloma konwencjami – mamy tutaj farsę, komedię, teatr obyczajowy i bardzo poważny dramat. Jednocześnie rzecz toczy się w tempie nieomal teledyskowym.  Spodobała mi się także sugestia autora: pusta scena jako miejsce akcji – bez rekwizytów, scenografii, muzyki. W jakimś sensie jest to odzwierciedlenie mojego myślenia o teatrze w ogóle, bo na scenie nie interesują mnie scenograficzne, inscenizacyjne, monumentalne popisy. Zarówno w teatrze jak i w filmie najbardziej pociąga mnie (być może to, co teraz mówię, ociera się o banał) opowieść o człowieku. Na przykład ostatnio poraził mnie film Manchester by the Sea – takiej skromności w sztuce szukam.

Widzowie mają być więc skoncentrowani na Justynie Kowalskiej i Mateuszu Rusinie. Jak pracujesz z aktorami?

Justyna Kowalska i Mateusz Rusin mają stworzyć cały świat. To oni są scenografią, muzyką, rekwizytem… wszystkim. To jest bardzo trudne. W ogóle to jedna z trudniejszych rzeczy w teatrze: zrobić spektakl tylko „za pomocą” aktorów i słów. Nie mamy żadnych „podpórek”, niczego za czym aktor może się schować. Wówczas, jeżeli coś pójdzie nie tak (odpukać), publiczność będzie to widziała od pierwszej sekundy. Dlatego przed nami nieprawdopodobna praca. Przez półtorej godziny aktorzy muszą zająć widza sobą… i tylko sobą. To fenomenalne wyzwanie – i dla reżysera, i dla aktorów. Praca mordercza, ale strasznie przyjemna. I nosi znamiona – w najlepszym tego słowa znaczeniu – pracy w Akademii Teatralnej. Próbujemy akademicko.

Dialog jest bardzo dynamiczny i jednocześnie diablo zabawny…

Jesteśmy na takim etapie (jakby ktoś chciał nas podejrzeć): trójka detektywów z amerykańskiego filmu, poluzowane krawaty, kłęby dymu papierosowego i – słowo po słowie, zdanie po zdaniu – próbujemy dojść do najlepszych dla teatru i dla tej sztuki rozwiązań. Chcemy uzyskać – zapisaną w tym dramacie – lekkość. Czeka nas nieprawdopodobna przeprawa, nie możemy „odpuścić” jednego zdania, jednego przecinka.

Bohaterowie Tchnienia są pogubieni. Dlaczego czują się tak niepewnie w tej, wydawałoby się, wygodnej rzeczywistości? Jaki jest Twój stosunek do tych postaci?

To jest dwójka młodych ludzi. Sądzę, że bardzo dobrych, bardzo szlachetnych, inteligentnych i naprawdę bardzo w sobie zakochanych, którzy po prostu nie do końca odnajdują się we współczesnym świecie. Są trochę „skażeni” Internetem, mediami, modnymi tematami, trendy hasłami z różnych manifestacji, w których zresztą uczestniczą. I w związku z tym komplikują proste rzeczy. Bardzo ich lubię. Taka para może w tej chwili siedzieć w Warszawie na Placu Zbawiciela albo gdzieś w berlińskiej kawiarni, w Londynie albo w Nowym Jorku, czy w Moskwie. Zresztą Duncan Macmillan lekko, z dużym urokiem i nienachalnie śmieje się z tych ich poszukiwań i lęków. Jednak – śmiech śmiechem – ale ta sztuka porusza ważny temat, zadaje pytanie, dokąd tak naprawdę zmierza ludzkość. Życie na naszej planecie nabrało takiego przyspieszenia, że trochę zaczynamy nad tym wszystkim tracić kontrolę. I to jest fakt – ci bohaterowie naprawdę się boją. Z jednej strony żyjemy w zamożnym społeczeństwie, z drugiej strony na świecie jest w tej chwili kilkadziesiąt konfliktów zbrojnych, o których w ogóle się nie mówi, miliony ludzi głodują; zdążyliśmy zatruć oceany, przez nas topnieją lodowce – i o tym też jest ten dramat. O lęku młodych ludzi, którzy zaczynają zdawać sobie sprawę z tego, do czego doprowadzamy. Pojawia się więc pytanie, czy w związku z tym powinniśmy sprowadzać na ten świat, na tak schorowaną planetę kolejnego człowieka. Z drugiej jednak strony może to dziecko okaże się człowiekiem, który tę planetę uratuje? Macmillan w sposób subtelny zadaje pytania, z jakimi sztuka, filozofia i religia nieustannie się zmagają – Skąd przyszliśmy? Kim jesteśmy? Dokąd zmierzamy?

Codzienne życie pary kochanków zderzone zostaje z makrokosmosem. Ale czy dobro planety jako argument przeciwko posiadaniu dziecka nie jest sposobem na ucieczkę przed odpowiedzialnością?

Ta para uświadamia sobie, że sprowadzenie człowieka na Ziemię to jest niezwykle obciążająca rzecz i niewyobrażalna odpowiedzialność i że oznacza tak naprawdę stworzenie nowego wszechświata. Zresztą ich rozmowa o dziecku prowokuje do zadania innego ważnego pytania: „kim my jesteśmy?” Zastanawiając się na tym, Kobieta w swoim monologu cofa się nieomalże do Big Bangu. Z jednej strony uświadamia sobie, jak mały jest człowiek, z drugiej strony rozważa, czy fakt, że jesteśmy taką drobiną, rzeczywiście oznacza, że jesteśmy nieistotni. Duncan Macmillan i jego bohaterowie zadają mnóstwo pytań, na które nie odpowiadają. Powiem szerzej – uważam, że teatr nie jest od odpowiadania na pytania. Teatr jest od tego, żeby je zadawać. My je w Tchnieniu zadamy.



Rozmawiała: Monika Mokrzycka-Pokora (materiał własny Teatru; w przypadku publikacji fragmentów prosimy o podanie źródła)

Strona przedstawienia Tchnienie premiera: 8 września 2018, Scena Studio

Na zdjęciach: próby do przedstawienia Tchnienie. Fot. Zbigniew Lisiecki / Teatr Narodowy
od góry:

- Grzegorz Małecki (reżyser)
- Mateusz Rusin, Grzegorz Małecki (reżyser), Justyna Kowalska
- Justyna Kowalska, Mateusz Rusin
  • Jan Englert – 60 lat na scenie!

    Jubilatowi życzymy kolejnych wspaniałych artystycznych wyzwań i nieustającej wiary w teatr! Zachęcamy do obejrzenia materiału wideo.

     

  • W próbach – INNE ROZKOSZE

    Próbujemy! W przygotowaniu Inne rozkosze Pilcha, przedstawienie reżyseruje Jacek Głomb. Premiera odbędzie się 7 grudnia na Scenie przy Wierzbowej. 

  • Prowokacja z przytupem. Rozmowa z Jackiem Głombem

    Jacek Głomb inscenizuje Inne rozkosze Jerzego Pilcha. „Ten tekst jest niepoprawny politycznie – mówi reżyser – nie ma w nim żadnej poprawności, jest za to prowokacja z przytupem”. 

  • Ekscesy i ból istnienia | premiera INNYCH ROZKOSZY

    Nieugaszone pożądania, ekscesy, ekstrawagancje i dopadający nas, od czasu do czasu, bólu istnienia. Mistrzowska proza Pilcha w scenicznej interpretacji Jacka Głomba.

  • Vouchery do Teatru Narodowego

    Długoterminowe vouchery do Teatru Narodowego to doskonały świąteczny podarunek. Są dostępne online oraz w kasach Teatru. 

  • Repertuar listopad – grudzień

    Premiera Innych rozkoszy Pilcha w reżyserii Jacka Głomba. Wśród wielu propozycji – Maria Stuart Schillera i Opowieści Lasku Wiedeńskiego von Horvátha.

  • Repertuar styczniowy

    Wśród wielu styczniowych tytułów: Faust Goethego, Jak być kochaną wg Brandysa oraz Czekając na Godota Becketta. 




  • TEATR DLA SENIORÓW I STUDENTÓW

    Bilety w cenie od 30 do 50 zł – wiele propozycji w repertuarach od listopada do stycznia 2025. 

  • Andrzej Łapicki – wspomnienie w stulecie urodzin aktora

    11 listopada wspominamy Andrzeja Łapickiego, legendarnego aktora Teatru Narodowego, rektora warszawskiej Akademii Teatralnej i prezesa ZASP-u, w stulecie jego urodzin.  

  • Rozmowa z Julią Holewińską i Wojciechem Farugą

    Przed premierą Fausta: „Ten dramat boleśnie nakłuwa ludzką kondycję” – mówi reżyser, Wojciech Faruga. „Opowiadamy o przemocy i rozpadzie świata” – podkreśla Julia Holewińska, dramaturżka. 

  • Współczesna odyseja | premiera FAUSTA

    Indywidualne doświadczanie świata, podróż przez historię współczesną i archiwa naszej pamięci – Faust Goethego w reżyserii Wojciecha Farugi i dramaturgii Julii Holewińskiej.

  • Anna Seniuk – 60 lat na scenie!

    Świętujemy 60-lecie debiutu Anny Seniuk! Zachęcamy do obejrzenia materiału wideo, który przygotowaliśmy z okazji jubileuszu wspaniałej artystki.

  • WIECZÓR TRZECH KRÓLI – pożegnanie z tytułem

    Intrygi, gry pozorów, wiele odmian miłości. 14 i 15 grudnia zapraszamy na ostatnie przedstawienia Wieczoru Trzech Króli Shakespeare’a w reżyserii Piotra Cieplaka. 

  • Premiery sezonu 2024/2025

    Światowa klasyka i polska współczesność! Sezon 2024/2025 w Teatrze Narodowym oprze się na tych dwóch przeciwległych filarach. 

  • Mariusz Benoit z Nagrodą im. Aleksandra Zelwerowicza!

    Mariusz Benoit został uhonorwany Nagrodą im. Aleksandra Zelwerowicza za rolę Estragona w Czekając na Godota w reżyserii Piotra Cieplaka. Serdecznie gratulujemy!

  • Maryla Zielińska z Nagrodą Komitetu Nauk o Sztuce PAN

    Maryla Zielińska za książkę To. Biografia Jerzego Grzegorzewskiego otrzymała Nagrodę Komitetu Nauk o Sztuce PAN. Autorce składamy serdeczne gratulacje! 

  • PCHŁA SZACHRAJKA – 250 spektakl!

    Pchła Szachrajka będzie łobuzować na scenie po raz 250! 1 grudnia 2024 zagramy jubileuszowy spektakl na podstawie utworu Jana Brzechwy w reżyserii Anny Seniuk.

  • Piotr Cieplak z Nagrodą im. Cypriana Kamila Norwida

    Piotr Cieplak za reżyserię Czekając na Godota został uhonorowany Nagrodą im. Cypriana Kamila Norwida. Serdecznie gratulujemy!

  • Teatr Narodowy w ankiecie miesięcznika TEATR

    W podsumowaniu miesięcznika „Teatr” Najlepszy, najlepsza, najlepsi w sezonie 2023/2024 zostały wymienione spektakle oraz twórczynie i twórcy Teatru Narodowego.

  • FEBLIK – recenzje po premierze

    Przedstawiamy opinie recenzentów i teatralnych blogerów o spektaklu Feblik Małgorzaty Maciejewskiej w reżyserii Leny Frankiewicz.

  • Czas ekstremalny | premiera FEBLIKA

    Rzeczywistość realna i magiczna zarazem, dojrzewanie w dusznej wspólnocie, pojemny świat metafory. Feblik – premiera odbyła się 14 czerwca.

  • Widzieć jaśniej. Rozmowa z Leną Frankiewicz

    Reżyserka pracuje nad Feblikiem. „Młodość jest zawsze «bardziej», widzi jaśniej – podkreśla. – Główna bohaterka, dojrzewająca Mania potrafi bezpardonowo obnażyć obłudę świata”.

  • 85. rocznica urodzin Jerzego Grzegorzewskiego

    29 czerwca przypada 85. rocznica urodzin Jerzego Grzegorzewskiego (1939–2005) – wizjonera teatru, reżysera, dyrektora Teatru Narodowego w latach 1997–2003.

  • Adam Hanuszkiewicz – 100. rocznica urodzin

    16 czerwca mija setna rocznica urodzin Adama Hanuszkiewicza (1924–2011) – aktora, reżysera, dyrektora Teatru Narodowego, twórcy legendarnej inscenizacji Balladyny.

  • „KLASA TN. Pierwszy dzwonek” – finał 3. edycji projektu!

    Odbyły się już pokazy wieńczące 3. edycję projektu „KLASA TN. Pierwszy dzwonek” z udziałem uczennic i uczniów Szkoły Podstawowej nr 75 im. Marii Konopnickiej w Warszawie.

    .

  • „KLASA TN. Drugi dzwonek” – finał 3. edycji projektu!

    Za nami finał 3. edycji projektu „KLASA TN. Drugi dzwonek” z udziałem uczennic i uczniów LXIV LO im. Stanisława Ignacego Witkiewicza „Witkacego”.

  • Setna rocznica urodzin Kazimierza Dejmka

    Reżyser, dyrektor Teatru Narodowego, twórca historycznej inscenizacji Dziadów, wybitna osobistość świata teatru – 17 maja 2024 mija setna rocznica urodzin Kazimierza Dejmka. 

  • Maryla Zielińska laureatką Nagrody PTBT!

    Maryla Zielińska laureatką Nagrody Polskiego Towarzystwa Badań Teatralnych za To. Biografię Jerzego Grzegorzewskiego, książkę wydaną przez Teatr Narodowy. Serdecznie gratulujemy! 

  • Trzytomowa publikacja o Jerzym Grzegorzewskim

    Trzytomowa publikacja o Jerzym Grzegorzewskim dostępna w naszej księgani internetowej. Przedstawiamy dźwiekowy zapis spotkania poświęconego wydawnictwu.

  • Jerzy Radziwiłowicz z Nagrodą im. Tadeusza Boya-Żeleńskiego

    Jerzy Radziwiłowicz został uhonorowany Nagrodą im. Tadeusza Boya-Żeleńskiego za kreacje aktorskie na deskach Teatru Narodowego. Serdecznie gratulujemy!

  • Skaliste wybrzeża | premiera GRY SNÓW

    Moralitetowa wędrówka przez życie, rozpoznanie dzisiejszego losu – premiera Gry snów Strindberga w reżyserii Sławomira Narlocha odbyła się 13 kwietnia.

  • PODRÓŻ | rozmowa ze Sławomirem Narlochem

    „Podążając za everymanem, chcemy odnaleźć sensy tej nieprzewidywalnej moralitetowej wędrówki” – mówi Sławomir Narloch, reżyser Gry snów. 

  • KRÓL LEAR – wybór recenzji po premierze

    Recenzenci i teatralni blogerzy dzielą się opiniami po premierze Króla Leara Shakespeare’a w reżyserii Grzegorza Wiśniewskiego.

  • Ewa Wiśniewska – 60 lat na scenie!

    Ewa Wiśniewska obchodzi jubileusz 60-lecia pracy artystycznej. Wybitna aktorka została uhonorowana Złotym Medalem Zasłużony Kulturze – Gloria Artis. Gratulujemy!

  • DUSZYCZKA – wspomnienie

    30 stycznia 2024 minęło 20 lat od premiery Duszyczki Różewicza w reżyserii Jerzego Grzegorzewskiego. Zapraszamy do obejrzenia filmowego zapisu wspomnień!

  • SZTUKA ROZMOWY. Podcast Teatru Narodowego

    Jak buduje się artystyczne relacje? Rozmowy z aktorkami i aktorami Teatru Narodowego. Zapraszamy do słuchania!

  • Recenzje po premierze CZEKAJĄC NA GODOTA

    Recenzenci i teatralni blogerzy dzielą się opiniami o spektaklu Czekając na Godota Samuela Becketta w reżyserii Piotra Cieplaka.

  • Heroizm trwania | premiera CZEKAJĄC NA GODOTA

    Trwanie – uparte i heroiczne. Premiera Czekając na Godota Samuela Becketta w reżyserii Piotra Cieplaka odbyła się 9 grudnia na Scenie Studio. 

  • Rozmowa z Piotrem Cieplakiem

    „Wszystko, co człowiek może zrobić – złorzecząc, przeklinając, wściekając się, to jednak… czekać” – mówi Piotr Cieplak o pracy nad Czekając na Godota Becketta. 

  • PCHŁA SZACHRAJKA – 10 lat od premiery!

    6 grudnia 2023 mija 10 lat od premiery Pchły Szachrajki Jana Brzechwy w reżyserii Anny Seniuk! Zapraszamy do obejrzenia materiału o tym wyjątkowym, łobuzerskim spektaklu.


  • FREDRO. ROK JUBILEUSZOWY – recenzje

    „Niezwykły spektakl, pozornie utrzymany w konwencji próby, stał się zatrzymanym w czasie sądem nad dziełem wybitnego komediopisarza” – recenzje po premierze Fredry w reż. Jana Englerta. 

  • Stawiany na pomnikach i przed sądem

    Fredro. Rok Jubileuszowy w reżyserii Jana Englerta – premiera odbyła się 1 grudnia. W roku 2023 świętowaliśmy 230 rocznicę urodzin komediopisarza.

  • OPOWIEŚCI LASKU WIEDEŃSKIEGO – recenzje

    „Znakomity spektakl”, „cały zespół aktorski gra koncertowo” – przedstawiamy recenzje i opinie krytyków oraz teatralnych blogerów o Opowieściach Lasku Wiedeńskiego.

  • WYKŁADY OTWARTE Teatru Narodowego online (audio)

    Wykłady Teatru Narodowego online dotyczące badań nad twórczością wielkich osobowości polskiej kultury.

  • Spektakle Teatru Narodowego online

    Telewizyjne wersje spektakli dostępne online: Kosmos i Miłość na Krymie w reż. Jerzego Jarockiego, Śluby panieńskie i Udręka życia w reż. Jana Englerta, Daily Soup w reż. Małgorzaty Bogajewskiej.

  • Cykl POECI POLSCY online #kulturabezbarier

    Polska poezja w interpretacji Aktorów Teatru Narodowego – artystyczno-edukacyjny cykl POECI POLSCY #kulturabezbarier.

  • TEATR MÓJ WIDZĘ... – rozmowy z aktorkami i aktorami

    Kinga Ilgner rozmawia z: Anną Seniuk, Małgorzatą Kożuchowską, Gabrielą Muskałą, Janem Englertem, Jerzym Radziwiłowiczem, Marcinem Hycnarem. Partnerem cyklu jest Teatr Narodowy.

  • Teatr Narodowy w Google Cultural Institute

    Wystawę o burzliwych dziejach Narodowej Sceny można oglądać w sieci! Zapraszamy do odwiedzenia Google Cultural Institute.

Korzystając z serwisu internetowego Teatru Narodowego, akceptujesz zasady Polityki prywatności oraz wyrażasz zgodę na używanie plików cookies. Plik cookie możesz zablokować za pomocą opcji dostępnych w przeglądarce internetowej. Aby dowiedzieć się więcej na temat cookies, kliknij tutaj.

Poniżej możesz dostosować ustawienia dotyczące plików cookies:

  Zezwól na przechowywanie danych reklamowych.

  Zezwól na przechowywanie danych użytkownika.

  Zezwól na personalizację reklam.

  Zezwól na przechowywanie danych analitycznych.