Aktualności
Gra przeciwieństw | premiera „Komedianta”
14/05/2023
Premiera Komedianta→ odbyła się 13 maja na Scenie przy Wierzbowej. Przewrotny, gorzki dramat Thomasa Bernharda wyreżyserował Andrzej Domalik. W roli tytułowej oglądamy Jerzego Radziwiłowicza, aktora, którego kreacje na teatralnej scenie możemy podziwiać od ponad pięćdziesięciu lat!
Zdjęcie promocyjne przestawienia Komediant. Na zdjęciu: Jerzy Radziwiłowicz. Fot. Maciej Landsberg, koncepcja: Elipsy; Archiwum Artystyczne Teatru Narodowego
Aktor, główny bohater Komedianta, wraz z rodziną przybywa do prowincjonalnego miasteczka Utzbach w Górnej Austrii, aby w miejscowej gospodzie dać spektakl na podstawie napisanej przez siebie sztuki Koło historii. To Bruscon – kabotyn, megaloman, egotyk, tyran, ale także natchniony, wrażliwy twórca.
Przewrotny, rządzący się przeciwieństwami dramat Bernharda opowiada o sztuce teatru; jest jednocześnie traktatem o zgorzknieniu i pułapkach egzystencji. „Opowieści Bernharda oparte są na zaprzeczeniach, na tym, co on sam określa mniej więcej w ten sposób: »jeżeli chcemy do czegoś dotrzeć, trzeba udać się w kierunku przeciwnym« – podkreśla reżyser. – Kiedy więc przyglądamy się Brusconowi, to absolutną koniecznością jest zadanie sobie pytania, kiedy on gra, a kiedy nie. Otóż gra niemal zawsze. Dlatego mówi, że teatr jest więzieniem, dość beznadziejnym, nie ma co liczyć na złagodzenie kary, tak to już zostanie. Jest na granie skazany. Gdyby nie było aktorstwa, trzeba by się powiesić. Skoro tego nie robimy, trzeba grać” (rozmowa z Andrzejem Domalikiem →).
Zmagania Bruscona ze sceną oznaczają zmagania ze światem, czasami są heroiczne, innym razem niepewne czy wręcz rozpaczliwe, zawsze niebezpieczne. „W takich momentach w jego postaci można dopatrzeć się sylwetki ukochanego dziadka Bernharda, niespełnionego pisarza Johannesa Freumbichlera, opisanego przez wnuka w genialnych Autobiografiach – pisze Adam Lipszyc w tekście Die rollende Peepshow, czyli Bernhard jako Komediant zamieszczonym w programie przedstawienia. – Bruscon jest też jednak po części ironicznym autoportretem […] Co więcej, w Autobiografiach Bernhard prezentuje się jako człowiek, który od zawsze robił wokół siebie teatr, a ludzie, którzy go znali, potwierdzają tę autodiagnozę: pisarz nie przestawał grać i robić scen. Tak też mówi o sobie Bruscon:
Jakiś zmysł do teatru
już od dziecka wie pan
urodzony człowiek teatru
chodzący teatr
intrygant od najmłodszych lat
komediant”.
W przedstawieniu w reżyserii Andrzeja Domalika scenografię i kostiumy przygotowała Jagna Janicka, autorem muzyki jest Mateusz Dębski, za reżyserię światła odpowiada Karolina Gębska. W tytułową rolę Bruscona wciela się Jerzy Radziwiłowicz, Żoną Bruscona jest Aleksandra Justa. W rolach ich dzieci – Zuzanna Saporznikow jako Sara i Hubert Łapacz jako Ferruccio. Właścicielem Gospody jest Arkadiusz Janiczek, Żoną Właściciela Gospody – Kinga Ilgner.
Strona przedstawienia Komediant →
premiera: 13 maja 2023, godz. 19:30, Scena przy Wierzbowej im. Jerzego Grzegorzewskiego